Danas je Čisti ponedeljak, prvi dan Uskršnjeg posta, koji će trajati sedam nedelja i najduži je post u pravoslavnom kalendaru – ujedno najavljuje najveći hrišćanski praznik – Vaskrs.
Vaskršnji post naziva se Veliki zbog važnosti i dužine trajanja, ali i Časni, jer obuhvata vreme Isusovog stradanja i razapinjanja na Časni krst. Prema pravoslavnom učenju, Veliki post nas uči pokajanju, praštanju i molitvi, a cilj je da se u miru i tišini dočeka najveći hrišćanski praznik – Vaskrs.
Duhovni post podrazumeva odricanje od grešnih i zlih misli, dok se telesni post odnosi na uzdržavanje od alkoholnih pića i hrane životinjskog porekla.
Prema verovanju, prva osoba koja je držala Uskršnji post bio je sam Isus Hrist, koji se dugo pre smrti uzdržavao od hrane i pića, nakon čega su njegovi sledbenici počeli da poste u susret Vaskrsu.
Uskršnji post je najstroži, a dozvoljava vino i ulje samo subotom, nedeljom i na Mladence, odnosno ribu na Cveti i Blagovesti, dok se svih ostalih dana posti „na vodi”. Prva tri dana prve nedelje Velikog uskršnjeg posta se posebno strogo posti.
To isto važi i za poslednju nedelju posta koja se posti „na vodi”, osim Velikog četvrtka kada je dozvoljeno ulje i vino.
Na Veliki petak se pravoslavni vernici uzdržavaju od jela i pića sve do iznošenja plaštanice oko 15 časova. Strogo se posti i na Veliku subotu.
Vaskrs je najveći hrišćanski praznik kojim se proslavlja Vaskrsenje Isusa Hrista koje se desilo trećeg dana posle njegove smrti.
Pravoslavni Uskrs se ove godine pada 5. maja.
